مطالعه ی تطبیقی قواعد بنیادین حقوق بشردوستانه در «نهج البلاغه» و «گزارش قواعد عرفی حقوق بین الملل بشردوستانه»

Authors

ستار عزیزی

abstract

قواعد بشردوستانه، دستاورد بزرگ نظام حقوق بین الملل در قرون نوزدهم و بیستم محسوب می شود. حمایت از غیرنظامیان و چگونگی رفتار با افراد خارج از صحنه نبرد (مجروحان، بیماران، فراریان و اسیران)، احترام به اجساد کشته شدگان و مردگان، ممنوعیت توسل به هر شیوه­ی جنگی بویژه منع به قحطی کشاندن دشمن و منع عمل متقابل از جمله اصول و قواعد بنیادین نظام حقوق بشردوستانه می باشند. بسیاری از این قواعد و اصول بنیادین حقوق بشردوستانه که غالب آنها تنها در سده اخیر میلادی در رویه دولتها مورد پذیرش قرار گرفته اند!، در 1400 سال پیش مورد تاکید حضرت علی ( ع ) بوده است و به جد بر رعایت آنها تاکید نموده اند و فرماندهان و سربازان تحت امر خود را ملزم به پیروی از آنها دانسته اند و بر رعایت آن مقررات نظارت کرده اند. جالب توجه است که تا سالها در حقوق بین الملل عرفی مشخص نبود که آیا قوانین جنگ برای حمایت از غیرنظامیان، افراد مریض یا مجروح، اسرای جنگی و مانند آن در مورد جنگهای داخلی هم اجرا می شود یا خیر تا آنکه با تصویب ماده 3 کنوانسیونهای چهارگانه ژنو 1949 برخی حمایتها برای اشخاص فوق الذکر در درگیریهای داخلی مورد شناسایی قرار گرفت اما امام علی ( ع ) رعایت مقررات حقوق بشردوستانه توسط سربازان خود در جنگهای صفین و خوارج را به دقت مورد توجه قرار دادند که در تقسیم بندیهای کنونی حقوق بین الملل معاصر، به عنوان جنگهای داخلی شناخته می شوند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

عملکرد داعش از دیدگاه قواعد حقوق اسلامی و حقوق بین الملل بشردوستانه

پس از حمله نیروهای ائتلاف به افغانستان و عراق، گروه های مسلّح مبتنی بر عقاید و باورهای مذهبی در هر دو کشور ظهور و گسترش یافت. اگرچه ساختار کلّی و مانیفست این گروه ها منبعث از تفکرات گروه القاعده بود، اما عملکرد و دیدگاه هرکدام از گروه ها، در پاره ای از مسائل، متفاوت از سایر همفکرانشان بروز می کرد. اما وجه اشتراک تمامی این گروه ها، داشتن افکار ایدئولوژیک و استناد به مبانی دین اسلام و مذهب اهل سنت ...

full text

قابلیت اعمال قواعد حقوق بین‌الملل بشردوستانه در جنگ‌های سایبری

در عصر اطلاعات با تغییر میدان‌های نبرد، جامعۀ بین‌المللی در مواجهه با جنگ‌های سایبری است. حملات سایبری امروزه دستۀ جداگانه از روش‌های جنگی را تشکیل می‎دهند و در عین حال می‎توانند نمایانگر نوع جدیدی از توسل به زور باشند، زیرا این توانایی را دارند که موجب ایجاد آثاری مانند صدمات عظیم و وسیع به زیرساخت‌های حیاتی یک دولت، تخریب اموال و از دست رفتن جان انسان‌ها شوند. به این ترتیب چه عملیات جنگی در ی...

full text

ایران و جهان‌شمولی قواعد بنیادین حقوق بشر

فرایند رویدادهای دهه گذشته و خواسته‌های امروزی جامعه بین‌المللی نشان می‌دهند که چگونه گسترش، فراگیری و جهان‌شمولی اعلامیه جهانی حقوق بشر و پیمان‌نامه‌های حقوق بشری سازمان ملل متحد در راستای منافع همه ملت‌ها و کشورهای عضو سازمان ملل است. همچنین هم‌اندیشی جامعه بین‌المللی بر روی یک‌سری قواعد حقوق بشر مانند ممنوعیت شکنجه، بردگی، حق حیات، آزادی بیان و مانند این که قواعد بنیادین حقوق بشر نامیده می‌...

full text

تعهد و التزام متخاصمین به قواعد حقوق بشردوستانه در مخاصمه داخلی سوریه

کشور سوریه از ژانویه 2011 صحنه اعتراضات مردمی قرار گرفت که خواهان برخی اصلاحات سیاسی و اقتصادی در کشور بودند. اما پس از مدتی، این اعتراضات به دلیل عدم پاسخ‌گویی و البته دخالت عوامل خارجی به خشونت کشیده شد. هم‌اکنون شواهد حاکی از آن است که این بحران داخلی، بر اساس معیارهای تعریف‌شده در اسناد بشردوستانه، به مخاصمه مسلحانه تبدیل شده که نتیجه آن، کشته‌شدن بیش از یک‌صدهزار و آوارگی میلیون‌ها شهروند ...

full text

انطباق تحریم های اقتصادی شورای امنیت با حقوق بشر و حقوق بین الملل بشردوستانه

این سطور به منظور معرفی کتاب دکتر فریده شایگان تحت عنوان «انطباق تحریم های اقتصادی شورای امنیت با حقوق بشر و حقوق بین الملل بشردوستانه»، ضمن ارائه خلاصه ای از موضوعات بررسی شده در کتاب بر نکات برجسته آن تأکید می نهد. این کتاب به تحول سیاست تحریم شورای امنیت به عنوان راهی برای خروج از بحران ناشی از آثار فاجعه بار تحریم های اقتصادی می پردازد. نویسنده کلید حل بحران را در احترام نهادن از سوی شورا ب...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه پژوهشنامه نهج البلاغه (علمی - پژوهشی)

Publisher: دانشگاه بوعلی سینا

ISSN 2345-5233

volume 1

issue 1 2013

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023